Projekt pn. „Modernizacja części osadowej oczyszczalni ścieków w Łebie” jest częścią większego projektu pn. „Wdrożenie innowacji w zakresie energetyczno-nawozowego przetwarzania osadów ściekowych i odpadów biodegradowalnych, redukujących negatywny wpływ na środowisko w nadmorskim regionie turystycznym” (nr projektu NORW.19.01.01-22-0003/20), który jest współfinansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego program operacyjny NORW.00.00.00 oś priorytetowa 19 Norweski Mechanizm Finansowy 2014-2021 działanie 19.1. Nowe Produkty i Inwestycje poddziałanie 19.1.1. Technologie Przyjazne Środowisku – Green growth w ramach programu „Rozwój przedsiębiorczości i innowacje” Norweski Mechanizm Finansowy 2014-2021. Okres kwalifikowalności wydatków dla projektu rozpoczną się w dniu 01.10.2021 r. i kończy się 31.12.2023 r.
Projekt dotyczy wdrożenia innowacji w zakresie energetyczno-nawozowego przetwarzania osadów ściekowych i odpadów biodegradowalnych, celem wyrównania stresu środowiskowego wynikającego z sezonowości turystycznej. Istotą jest sekwencyjna fermentacja metanowa osadów ściekowych z domieszkami odpadów komunalnych biodegradowalnych z produkcją biogazu i nowych bionawozów. Prace rozwojowe przez partnera norweskiego i polską jednostkę naukową stanowią kluczowy aspekt. Planowana jest szeroka edukacja i transfer wiedzy do innych regionów o sezonowym charakterze wynikającym z turystyki, co docelowo powinno przełożyć się na ograniczanie spływu biogenów do morza i zapobieganie eutrofizacji Bałtyku. Zwiększy się atrakcyjność i konkurencyjność Spółki Wodnej „Łeba” w zakresie odbioru nowych odpadów i wprowadzenia do sprzedaży bionawozów. Innowacje doprowadzą do rozwoju działalności gospodarczej: wzrostu przychodów wskutek oszczędności energii, zysku wskutek sprzedaży bionawozów i zatrudnienia. Projekt wpłynie na lepszą gospodarkę odpadami poprzez poprawę ich właściwości nawozowych i zmniejszenie uciążliwości zapachowej i wysoką efektywność energetyczną. Redukcji ulegnie emisja CO2, a także emisje innych gazów cieplarnianych (CO, CH4) oraz zanieczyszczeń i odorów (H2S, NH3) poprzez skierowanie znacznego strumienia osadów ściekowych do hermetycznego procesu fermentacji metanowej i odzysku biogazu, i dopiero potem do kompostowania.
Zakres rzeczowy całego zadania objętego niniejszym wnioskiem o dofinansowanie obejmuje:
1. Budowa/modernizacja obiektów osadu przefermentowanego
• Środki trwałe: Szafa sterownicza oraz falowniki do napędów wirówki, pompa nadawy, stacja dozowania polimeru, pompa polimeru – przepływomierze, wirówka dekantacyjna.
• Roboty budowlane – montaż mechaniczny, okablowanie, orurowanie – budynek odwadniania; prace adaptacyjne w obiekcie budowalnym związane z wdrożeniem technologii, prace adaptacyjne w stacji odwadnia osadów
2. Budowa/ modernizacja obiektów osadu nadmiernego
• Środki trwałe: Zagęszczacz bębnowy MIDI wraz z zaworem mieszającym osad/polimer, pompami nadawy i ewakuacji, przygotowania i dozowania polimeru, maceratorem, szafą zasilającą, orurowaniem, okablowaniem i montażem, Pompa ślimakowa (monośrubowa) o wydajności ok. 5 m3/h i mocy ok. 2,2 kW z pakietem części zamiennych (pakiet antyawaryjny), Szafa zasilająco – sterownicza dla urządzeń pompowni, Układ kontenerów ocieplonych, ogrzewanych dla stacji zagęszczania i pompowni osadu zagęszczonego wraz z wykonaniem utwardzonego podłoża i posadowieniem. Mieszadło zatapialne średnioobrotowe o osi poziomej w zbiorniku osadów OB. 21.1 oraz OB.21.2, OB.21.3 o mocy ok. 2,5 kW z osprzętem i żurawikiem; Zbiornik osadów zagęszczonych OB.21.3 w konstrukcji żelbetowej lub stalowej o pojemności czynnej ok. 50 m3 – adaptacja zbiornika; Czujnik poziomu osadu zagęszczonego i szafka zasilająco – sterownicza mieszadła w OB.21.3.
• Roboty budowlane: Montaże w zbiornikach magazynowych osadu ,nadmiernego OB.21 i 21.2 i zbiorniku buforowym osadu zagęszczonego OB.21.3, Doprowadzenie mediów: energia elektryczna, woda użytkowa, odprowadzenie ścieków, montaże w kontenerach i stacji zagęszczania mechanicznego z pompownią
3. Budowa i montaż obiektów mikrobiogazowni
• Środki trwałe: Mikrobiogazownia o mocy elektrycznej 44 kW z komorą fermentacji (fermentorem) S6-H o pojemności 900 m3 wraz ze zintegrowanym zbiornikiem na biogaz. Pochodnia awaryjna z zakrytym płomieniem o wydajności spalania do 27 m3/h – OB.29. Instalacja dozowania i homogenizacji kosubstratów
• Roboty budowlane: Utwardzone podłoże betonowe pod posadowienie kontenera z układem kogeneracyjnym oraz zbiornikiem fermentacyjnym, przyłącza energetyczne, wodne, telekomunikacyjne. Instalacja odgromowa wraz z montażem. Zagospodarowanie terenu.
4. Montaż rurociągów technologicznych – rurociągi technologiczne
5. Automatyka i sterowanie – Systemy automatyki, sterowania i narzędzi IT
Realizacja zadania przyczyni się do osiągania docelowych standardów jakości środowiska lub obniżenia zanieczyszczeń środowiska.
Sposób realizacji zadania w celu osiągnięcia standardów jakości środowiska lub obniżenia zanieczyszczeń środowiska dla całego projektu:
- Polepszanie jakości środowiska naturalnego:
- 31% mniejsze roczne zużycie energii elektrycznej ze źródeł kopalnych, 100% mniejsze roczne zużycie energii cieplnej ze źródeł kopalnych: eliminacja ekogroszku (węgla) i oleju opałowego, dzięki zastosowaniu OZE,
- Polepszenie właściwości końcowych osadów ściekowych w zakresie ich rolniczej przydatności,
- Zmniejszenie stresu środowiskowego wynikającego z sezonowości ładunku w ściekach przez dostosowane, inteligentne zarządzanie procesami fermentacji w biogazowni z wykorzystaniem różnych mocy układów kogeneracyjnych dostosowanych do sezonów,
- Zagospodarowanie max 2 243 t rocznie (2 238 t własnych i 165 t importowanych) osadów ściekowych w procesie fermentacji i konsekwentnie kompostowania,
- Zagospodarowanie w formie kompostowania łącznie max 2 903 t rocznie, tj. 2 243 t z fermentacji + 660 t osadów nadmiernych nieprzefermentowanych (pozostała część osadu nadmiernego bezpośrednio kompostowana tj. 30% x 2 200 t/ rok tj. 660 t)
- Zagospodarowanie dodatkowych max 120 t rocznie odpadów komunalnych biodegradowalnych w procesie fermentacji (ok. 5% własnych i importowanych osadów) i konsekwentnie kompostowania:
- Całkowita redukcja emisji:
- W rezultacie redukcja o 161.25 t CO2/ rok (o 27.8% mniej) emisji do atmosfery (o 132.04 t CO2 rocznie/ o 24.3% mniej wskutek pozyskania energii elektrycznej z dwóch źródeł OZE, o 29 t CO2 rocznie/ o 82.2% mniej poprzez eliminację zużycia węgla i oleju opałowego i uzyskanie ciepła z biogazu);
- W rezultacie redukcja o 38.6 kg CO2/ rok (o 42.5% mniej) poprzez wykorzystanie składników odżywczych w bionawozach (o 36 kg CO2/rok na rzecz azotu i o 2.6 kg CO2/ rok na rzecz fosforu), dzięki czemu energia na produkcję nawozów mineralnych zostanie uniknięta;
- W rezultacie o 275.6 kg SO2 (o 41.7%), 278.2 kg NOx (o 41.6%), 175.8 kg CO (o 52.3%), 128.3 kg pyłu (o 70.6%) rocznie mniej emisji (dokładne wyliczenia i założenia w części dot. wskaźników);
- Zmniejszenie emisji azotu do środowiska w nieprzetworzonych dotąd kompostowanych osadach ściekowych, poprzez opracowanie nawozów stałych o spowolnionym uwalnianiu biogenów w postaci struwitu z domieszkami mineralnymi;
- Poprzez eliminację spalania węgla kamiennego i oleju opałowego oraz skierowanie 70% strumienia osadów ściekowych do kontrolowanego i hermetycznego procesu fermentacji metanowej i odzysku biogazu, i dopiero potem do kompostowania, szacuje się znaczną redukcję emisji pozostałych gazów cieplarnianych np. CO, oraz zanieczyszczeń tj. pyłów, SOx, H2S, NH3 i odorów.
- Efektywne gospodarowanie zasobami i emisjami:
- Rozszerzenie działalności selektywnej zbiórki nowych odpadów poprzedzone kampanią edukacyjną mieszkańców;
- 31% redukcji zużycia energii elektrycznej i 100% redukcji zużycia energii cieplnej ze źródeł kopalnych wskutek zastosowania OZE. Zakłada się, że Ilość wytwarzanej energii cieplnej z biogazu będzie większa niż zapotrzebowanie ciepła dla zapewnienia ogrzewania komory fermentacji oraz wszystkich budynków administracyjnych i warsztatowych. Dodatkowo przyjmuje się, że ciepło będzie równie wykorzystywane do ogrzania ciepłej wody użytkowej dla potrzeb oczyszczalni ścieków i okolicznych ośrodków wypoczynkowych i innych, czyli np. suszenie gałęzi pod wiatą magazynową czy inicjowanie ciepłem pryzm kompostowych;
- Racjonalne wykorzystanie energetyczno-materiałowe odpadów: maksymalne wykorzystanie energii i materiałów zawartych w kompostowanym pofermencie, zawracanych do gospodarki i środowiska w porównaniu do częściowego wykorzystania jakie daje jedynie kompostowanie, wyjaśnienie poniżej na podstawie duńskich prac w temacie porównania różnych scenariuszy zagospodarowania (1) nawozów naturalnych i (2) odpadów komunalnych biodegradowalnych: Poulsen, T. G., T. Prapaspongsa and J. A. Hansen., 2008. Energy and greenhouse gas balances for pig manure & organic household waste using alternative treatment options. Proceedings of the ISWA/WMRAS World Congress, Singapore, November;
- Kompostowanie zapewnia jedynie 25% wykorzystania energii z odpadów (osadu ściekowego z dodatkami innych odpadów organicznych) zawartej w postaci składników odżywczych (policzone jako uniknięta ilość energii potrzebna do wyprodukowania odpowiedniej ilości nawozów mineralnych: 42.4 MJ/kg N i 15.8 MJ/kg P) oraz redukcję emisji w ilości 65 kg CO2/ t wsadu;
- Fermentacja metanowa i konsekwentne kompostowanie pofermentu ogólnie zapewnia aż 48% wykorzystania energii z odpadów (10% w postaci energii elektrycznej, 11% w postaci ciepła oraz 27% w postaci energii zawartej w składnikach odżywczych), oraz redukcję emisji w ilości 105 kg CO2/ t wsadu;
- Fermentacja metanowa i konsekwentne kompostowanie pofermentu z odpadów komunalnych biodegradowalnych zapewnia podobnie ok. 45% wykorzystania energii z odpadów (18% w postaci energii elektrycznej, 20% w postaci ciepła oraz 10% w postaci energii zawartej w składnikach odżywczych), oraz redukcję emisji w ilości 650 kg CO2/ t wsadowego odpadu;
- Nieco wyższa skuteczność utylizacji składników odżywczych w glebie z kompostowanego pofermentu z osadów ściekowych w porównaniu do tylko kompostu z osadów nie poddanych fermentacji wynika z faktu lepszej przyswajalności azotu (wyższego stężenia azotu amonowego w takim materiale) i lepszego rozdrobnienia (homogenizacji) wskutek procesu mieszania w bioreaktorze.
- Dostosowanie do zmian klimatu i łagodzenie jego skutków
- Znaczne redukcje w emisji CO2 w skali przedsiębiorstwa (ponad 27%), czego efektem jest bezpośredni wpływ na redukcję globalnego ocieplenia.
- Różnorodność biologiczna
- Poprzez wdrożenie dodatkowego kroku technologicznego w utylizacji osadów ściekowych (fermentacja metanowa), nastąpi ich efektywniejsza stabilizacja w kontekście redukcji zawartości patogenów i odorów, w rezultacie nawozy uzyskane z kompostowanego pofermentu będą bardziej przyjazne dla fauny i flory w ekosystemach rolniczych, nie powodując strat w bioróżnorodności.